Νέα έκδοση: Οκτώβριος 2017
Τριάντα μέρες κλειστά τα σχολεία στον Έβρο.
Τριάντα μέρες άδεια τα στρατόπεδα.
Οι στρατιώτες στο ποτάμι.
Σε θέσεις μάχης για τους Τούρκους.
Μετά σκοτωθήκαμε μεταξύ μας.
ΕΒΡΟΣ 1967. Λίγους μήνες μετά το απριλιανό πραξικόπημα. Ένας Δόκιμος αξιωματικός, χωρίς βύσμα και με ύποπτα φρονήματα, μετατίθεται εκεί και αρχίζει η περιπλάνησή του σε μονάδες της Ορεστιάδας, του Διδυμότειχου και της Αλεξανδρούπολης.
Δεν στέλνει γράμματα σε κανέναν. Γράφει συνεχώς το ημερολόγιο του. Το «μπλοκ του Έβρου». Ένα στρατιωτικό ρεπορτάζ και συνάμα τις εξομολογήσεις του. Ο Έβρος μυρίζει πόλεμο αλλά αυτός πορεύεται με τη δική του φιλοσοφία για τη ζωή. Όπως γράφει στο ημερολόγιο: Η ζωή δεν είναι για φόβο. Και όταν είσαι είκοσι τόσο, γουστάρεις περιπέτεια. Άγνωστα μέρη. Κορίτσια. Έρωτες, μεθύσια, ντράβαλα. Ακόμα κι ο πόλεμος έχει ανομολόγητη γοητεία.
Καταγράφει τα πάντα. Προσπαθεί να ξύσει κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων. Καταλαβαίνει ότι η ομορφιά της ζωής δεν φαίνεται αν δεν την ανακαλύψεις. Ο στρατός δεν είναι ένας άλλος κόσμος αλλά μια άλλη διάσταση του κόσμου μας.
Το ημερολόγιο είναι τοιχογραφία της παραμεθόριας Ελλάδας στα χρόνια της χούντας: Στρατόκαυλοι, απολιθώματα του εμφύλιου, σαλταρισμένοι φαντάροι, απείθαρχοι δόκιμοι, τζογαδόροι, λαμόγια, κωλοτούμπες, λαθρέμποροι, τελάληδες και κομάντο αυτοκτονίας.
Αλλά και όμορφα κορίτσια, ηδονικές ζωντοχήρες και παθιασμένα ζευγάρια.
Ερωτοδουλειές. Μαγκιές. Μεγάλες κουβέντες. Αλλά και επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας και πολέμου.
Ντενεκέδες και ρεζίληδες πραξικοπηματίες διαγκωνίζονται για την εδραίωσή τους, για να γίνουν σωτήρες του έθνους και να αποκτήσουν λαϊκή βάση.
Αλλά και απλά φαντάρια, δόκιμοι και μόνιμοι αξιωματικοί που δεν κωλώνουν μπροστά στη φρίκη του πολέμου είναι αποφασισμένοι για τα πάντα.
Όταν τα πράγματα αγριεύουν ο καθένας δείχνει το πραγματικό του πρόσωπο. Σε συνθήκες εμπλοκής, σε σκηνάκια στο ποτάμι για ένα μήνα, με δυο μέτρα χιόνι, περιμένοντας διαταγή για επίθεση. Αυτή δεν θα έρθει ποτέ, αφού η ηγεσία της στρατιωτικής χούντας θα υποχωρήσει ντροπιαστικά στα τελεσίγραφα των Τούρκων, ανοίγοντας από τότε τον δρόμο για την εισβολή στην Κύπρο.
Για ακόμα μια φορά, όπως σημειώνει ο Δόκιμος: Νικηθήκαμε χωρίς πόλεμο.
Η τραγωδία κορυφώνεται με το βασιλικό κίνημα που ακολουθεί και την καταστολή του από τους Απριλιανούς, ακόμα και με δολοφονίες Ελλήνων στρατιωτικών. Η καταστροφή ανυπολόγιστη…
Κριτική του βιβλίου στην εφημ. Το Βήμα
Οι Πρόβες πολέμου δεν κρύβουν τις αρετές τους: χειρουργικής ακρίβειας αφήγηση, ημερολογιακό γράψιμο με κοφτές φράσεις και ασθματικό ρυθμό (ο υπότιτλος του βιβλίου είναι Σημειώσεις ενός Δόκιμου: Εβρος 1967), σποραδικές παλινδρομήσεις της μνήμης στα παιδικά χρόνια και στον γενέθλιο τόπο του ήρωα, συγκρατημένα ευτράπελη διάθεση απέναντι σε καθημερινά επεισόδια της στρατιωτικής ζωής. Να σημειώσω επίσης τα μακρόσυρτα, υποβλητικά πλάνα του Εβρου, τα γρήγορα αλλά εξαιρετικά πυκνά σκίτσα φαντάρων και αξιωματικών και τους ακαριαίους, απολύτως δραστικούς διαλόγους. Δεν με πείθει, αντίθετα, ο ναρκισσισμός του αφηγητή όταν θέλει να τονίσει την αρσενική του περηφάνια, αναλαμβάνοντας τον ρόλο άλλοτε του ένστολου παλικαρά (μεταξύ ομοιοβάθμων και ανωτέρων) και άλλοτε του αγέρωχου ερωτικού κυνηγού που αναζητεί τη θήρα του ανάμεσα στις ορδές των ακριτικών κοριτσιών. Υπάρχει, παρ' όλα αυτά, εδώ ένα σοβαρό αντίβαρο: τα σπαρακτικά στιγμιότυπα μέσω των οποίων θα αποδοθούν κάποτε οι συνευρέσεις με τα κορίτσια της επαρχίας και οι απεγνωσμένες προσπάθειες που θα καταβάλουν τα τελευταία προκειμένου να ξεφύγουν από τον ασφυκτικά κλειστό κόσμο τους. Ομόλογης βαρύτητας θα αποδειχθεί και ο έρωτας του ήρωα για μία από αυτές τις ξεκρέμαστες υπάρξεις: ένας έρωτας που θα τροφοδοτήσει τις καλύτερες (ίσως και τις πιο δυνατές) σελίδες του βιβλίου.
Γράφει ο Β. Χατζηβασιλείου
Δείτε όλη την παρουσίαση εδώ
Παρουσίαση του βιβλίου στo Bookpress
(...) Ο Χαριτόπουλος γράφει με ύφος κοφτό και μάγκικο, ρεπορτάζ από τη ζωή στον στρατό, σε μια εποχή ανωμαλίας όπου όλα είναι δυνατά – κι όχι μόνο τα χειρότερα. Γλώσσα εύπλαστη, ζόρικη, ακριβής. Μυθιστόρημα συμπυκνωμένο στα όρια μιας νουβέλας, φόρος τιμής στο φρόνημα και την ακεραιότητα των απλών ανθρώπων...
Βookpress 02.11.2014
Δείτε όλη την παρουσίαση εδώ
Παρουσίαση στο Περιοδικό
Πάντοτε μας γοήτευε η σκληρή αιρετική γραφή τού Διονύση Χαριτόπουλου, μια πένα που λειτουργεί σαν σοβαρό πνεύμα αντιλογίας και αρέσκεται να κατεδαφίζει στερεότυπα και δοξασίες σε όλους τους πολιτικούς χώρους.
Είναι η λιτή παράθεση των προτάσεων, η ζωϊκή τους αίσθηση που κάνει τα κείμενα του Πειραιώτη συγγραφέα μοναδικά στο είδος τους. Αυτό το γυμνό ντοκουμενταρίστικο ύφος με το έντονο συναίσθημα κοινωνεί και στο νέο του πεζογράφημα ο Χαριτόπουλος του οποίου ο υπότιτλος, «Σημειώσεις ενός Δόκιμου ΕΒΡΟΣ 1967» δημιουργεί το κατάλληλο υπόβαθρο: δόκιμος ανθυπολοχαγός στα είκοσί του, τότε, πηγαίνει σε μονάδες των συνόρων και μετέχει σε δυο μεγάλες εντάσεις, τη μία με την Τουρκία λόγω Κύπρου και την άλλη με το βασιλικό κίνημα. Οι περιγραφές στο στρατόπεδο, οι στρατιωτικοί, τα φανταράκια, η πινακοθήκη ενός παραμεθόριου στρατού με τα διάφορα λαμόγια, τους τζογαδόδορους, λαθρέμπορους, εθνοσωτήρες, τα ρεμάλια και πολλούς άλλους, παρελαύνουν αβίαστα στις σελίδες του βιβλίου σαν «μια άλλη διάσταση του κόσμου μας» όπως λέει ο συγγραφέας.(...)
Δείτε όλη την παρουσίαση εδώ
Γράφει ο Αντώνης Φράγκος, toperiodiko.gr, 28.04.15
Παρουσίαση στο ηλ. περιοδικό Fractal Art
Τι είναι οι «Πρόβες Πολέμου»; Μια λεκτική έκρηξη, αυτό είναι. Μια περιδιάβαση στον κόσμο του στρατού. Ήτοι: στην επικράτεια όπου η λογική δεν έχει θέση. Με τρόπο οξύ και ευθύβολο (ίσως, το μόνο ευθύβολο στον ελληνικό στρατό εκείνης της εποχής), ο Χαριτόπουλος παρατάσσει στις σελίδες του βιβλίου όλη την πανίδα που γνώρισε σε εκείνο το κομμάτι της θητείας του. Και είναι τόσο ετερόκλιτο.(...)
Ο Χαριτόπουλος βλέπει, ακούει, αφουγκράζεται, ζει και ενίοτε καταγράφει. Και τούτες οι καταγραφές έχουν διπλό χαρακτήρα: έναν εσωτερικό, όπως πρέπει να συμβαίνει με έναν συγγραφέα, απόλυτα καθοριστικό για την αυτογνωσία του και έναν εξωτερικό, αυτό που δεν περιορίζεται μόνο στην απλή καταγραφή αλλά στη δόμηση χαρακτήρων και πλοκής (έστω και αποσπασματικής). Από τον κυνισμό στο σκώμμα και από την εμβρίθεια στην ζωντανή απεικόνιση, ο Χαριτόπουλος κόβει και ράβει με τις λέξεις τους. Δεν αφήνει τίποτα όρθιο: ούτε καν τον ίδιο του τον εαυτό.
Διαβάστε εδώ όλη την παρουσίαση
Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος, fractalart.gr, 21.10.15
Διαβάστε στον οδηγό ανάγνωσης τις πρώτες σελίδες του βιβλίου καθώς και τις συνεντεύξεις που έδωσε ο συγγραφέας στον Μανώλη Πιμπλή, στην εφημερίδα Τα Νέα, στον Απόστολο Διαμαντή στην Ελευθεροτυπία, στον Βασίλη Μπουζιώτη στην εφημερίδα Real News, στον Πιερή Παναγή στην εφημερίδα Φιλελεύθερος της Κύπρου και στον Β. Χατζηβασιλείου στο Βήμα.
Επίσης, μπορείτε να ακούσετε εδώ το πεντάλεπτο των εκδόσεων Τόπος σχετικά με το βιβλίο στον ραδιοσταθμό "Στο κόκκινο 105,5", να διαβάστε εδώ την συνέντευξη του Δ. Χαριτόπουλου στην εφημερίδα Lifo και εδώ την συνέντευξη στην Εφημερίδα των Συντακτών στην Έφη Μαρίνου (03.01.15). Τέλος, διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του συγγραφέα στη Ζέτα Καραγιάννη για το περιοδικό People της εφημ. Πρώτο Θέμα (08.01.15), εδώ μια παρουσίαση στο blog Σελιδοδείκτης από τον Δημήτρη Μουρατίδη.
Διαβάστε εδώ μια αναλυτική προσέγγιση για το βιβλίο από τον αναπληρωτή καθηγητή Λαογραφίας στο Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού του ΔΠΘ κ.Μανόλη Σέργη.
|