Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος 2019, σε συνεργασία με το ίδρυμα «Ρόζα Λούξεμπουργκ» και τη «HumanRights360».
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά/αγγλικά)
Μια ιδέα που έγινε καμπάνια, μια καμπάνια που έγινε έκθεση, μια έκθεση που έγινε βιβλίο.
Η διαδρομή της καμπάνιας «Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας» είναι μακριά και συναρπαστική. Η αποτύπωσή της σε βιβλίο σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας περιόδου αγώνα για το βασικό: Να γίνει γνωστή η εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής ώστε το σύνολο της κοινωνίας να αντιληφθεί το εύρος της δράσης της.
Η ιδέα που γεννήθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια, πήγασε από μία πολύ συγκεκριμένη ανάγκη: Να έρθει στο προσκήνιο η οργανωμένη ρατσιστική βία που συνδέεται με τη δικογραφία της Χρυσής Αυγής. Για να γίνει αυτό ορατό και συγκεκριμένο, πάρθηκε η απόφαση να αποτυπωθεί η ρατσιστική βία εκεί ακριβώς όπου συμβαίνει: στον δρόμο. Έτσι, τοποθετήθηκαν στα σημεία των επιθέσεων αυτοκόλλητα με QR Codes με τα οποία ο καθένας να μπορεί να «πλοηγηθεί» με το κινητό του στον μαύρο χάρτη της ρατσιστικής βίας.
Αφού εντοπίστηκαν, μέσα από τεκμηριωμένες καταγραφές, τα πιο σοβαρά περιστατικά, ζητήθηκε από 50 Έλληνες δημιουργούς οπτικής εικόνας να τα αποτυπώσουν – ο καθένας με τη δική του προσωπική ματιά. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε κάθε επίθεση με την αντίστοιχη εικόνα και περιγραφή πάνω στον χάρτη της Ελλάδας και ανέβηκε στον ιστότοπο valtousx.gr. Με ένα κλικ πάνω στα σημεία του χάρτη, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται ότι το κάθε τοπωνύμιο είναι ένας τόπος αιματηρής επίθεσης – συχνά ατιμώρητης.
Τέλος, ζητήθηκε από ξένους και Έλληνες εικαστικούς καλλιτέχνες να σκιτσάρουν τα βασικά πρόσωπα στη δίκη της Χρυσής Αυγής, δίνοντας έτσι ένα συναρπαστικό οπτικό υλικό από μια δίκη που μοιάζει αθέατη για τα ελληνικά και ξένα ΜΜΕ.
Αυτή η πολυδιάστατη και συλλογική προσπάθεια αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της πρωτοβουλίας «Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας».
Το ίδρυμα «Ρόζα Λούξεμπουργκ» και η «HumanRights360» με την κομβική συνδρομή των εκδόσεων «Τόπος», αποφάσισαν να εκδώσουν αυτό το βιβλίο ως μια τεκμηρίωση της ιστορίας της ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα αλλά και ως μια ελάχιστη συμβολή στον πολυετή αγώνα των δικηγόρων της Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής, καθώς όλα τα έσοδα του βιβλίου θα διατεθούν σε αυτούς.
Το Λεύκωμα Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας αποτελεί τη συμπύκνωση ενός εφιαλτικού χρονικού. Ταυτόχρονα όμως ένα εργαλείο γνώσης, κατανόησης και υπέρβασης στα χέρια της κοινωνίας μας.
Η καμπάνια «Βάλ’ τους Χ – Ο Μαύρος Χάρτης της Ρατσιστικής Βίας» αποτελεί μια πρωτοβουλία του ιδρύματος «Ρόζα Λούξεμπουργκ» και της «HumanRights360».
Σχεδιάζουν οι:
Δήμητρα Αδαμοπούλου, Τάσος Αναστασίου, Ευάγγελος Ανδρουτσόπουλος, John Antono, Aspalax, Μάριος Μπόρας, Γιώργος Μπότσος, Bratimoto, Γιώργος Χαλκιάς, Chrispy Sift, Molly Crabapple, Σπύρος Δερβενιώτης, Vasco Gargalo, Δημήτρης Γεωργοπάλης, Τόμεκ Γιοβάνης, Γιώργος Γούσης, Kanellos COB, Βάλια Καπάδαη, Λουίζα Καραγεωργίου, Θανάσης Καραμπάλιος, Θωμάς Κεφαλάς, Σταύρος Κιουτσούκης, Κώστας Κυριακάκης, Μιχάλης Κουντούρης, Άρης Λάμπος, Λέανδρος, Stephen Livanos, Πάνος Μαραγκός, Δημήτρης Μαστώρος, Γιώργος Μικάλεφ, Παναγιώτης Μητσομπόνος, Δήμητρα Νικολαΐδη, No Budget Epics, Noir Captain, Αλεξία Οθωναίου, Γαβριήλ Παγώνης, Πανάγος, Παναγιώτης Πανταζής, Βαγγέλης Παπαβασιλείου, Παύλος Παυλίδης, Θανάσης Πετρόπουλος, Θανάσης Πέτρου, Piotr, Kianoush Ramezani, Tjeerd Royaars, Soloup, Στέλλα Στεργίου, Maria Stoian, Tasmar, Σάββας «The Pack» Αμπατζίδης, Έφη Θεοδωροπούλου, Αντώνης Βαβαγιάννης, Ξανθός Βενιζέλου, Λευτέρης Γιακουμάκης, Γεωργία Ζάχαρη
Παρουσίαση στην Εφημερίδα των συντακτών
Να μην περάσει ούτε μία επίθεση των νεοναζί στη λήθη
Από τους δρόμους ξεκίνησε το 2018 η καμπάνια «Βάλ’ τους Χ», στο πλαίσιο της οποίας τοποθετήθηκαν QR Codes στα σημεία όπου είχαν καταγραφεί επιθέσεις της Χρυσής Αυγής και έτσι μπορούν όλοι να πλοηγηθούν μέσω των κινητών τηλεφώνων τους, να δουν τι συνέβη σε καθεμία από αυτές μέσα από την οπτική αναπαράσταση και να ενημερωθούν για το εύρος της αιματηρής βίας που σε πολλές περιπτώσεις έμεινε ατιμώρητη.
Η πρωτότυπη ιδέα γνώρισε μεγάλη απήχηση και στις 13 Μαρτίου 2019 τα έργα των δημιουργών που συμμετείχαν στην καμπάνια παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Βάλ’ τους Χ» στην Τεχνόπολη.Ηταν η πρώτη φορά που η οργανωμένη ρατσιστική βία της ναζιστικής οργάνωσης έβγαινε έξω από τους τοίχους του Κακουργιοδικείου που δικάζει τη Χρυσή Αυγή, ενώ περισσότερα από 3.000 άτομα έδωσαν το «παρών» στην έκθεση μέσα σε δώδεκα μέρες.Πλέον όλο και περισσότεροι ήξεραν· και τέσσερις μήνες αργότερα η οργάνωση του Μιχαλολιάκου γνώριζε παταγώδη εκλογική αποτυχία και έμενε εκτός Κοινοβουλίου.
Το Ιδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και η HumanRights360 δεν επαναπαύτηκαν, έφεραν Ελληνες και ξένους σκιτσογράφους στη δικαστική αίθουσα και συγκέντρωσαν ένα πολύτιμο οπτικό υλικό που θα μείνει στην ιστορία της πολύκροτης δίκης. Ανάμεσά τους ήταν η Maria Stoian, σκιτσογράφος και comic artist που ζει στο Εδιμβούργο και σχεδιάζει για το The Nib, όπου και δημοσίευσε πολυσέλιδο κόμικς για τη διαδικασία της δίκης.
«Η άκρα Δεξιά είναι σε άνοδο σε ολόκληρο τον κόσμο. Οταν ομάδες όπως η Χρυσή Αυγή προσπαθούν να νομιμοποιήσουν τον εαυτό τους παίρνοντας τη μορφή πολιτικών κομμάτων, είναι ακόμα πιο σημαντικό να τους αντιμετωπίζουμε ως μετρήσιμες δυνάμεις. Αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα μάς αφορά όλους. Στη χειρότερη περίπτωση, θα πρέπει να μελετηθεί η αποτυχία στο δικαστήριο ώστε τα λάθη να γίνουν μαθήματα. Στην καλύτερη περίπτωση, θα μπορούσε να γίνει βιβλίο για το πώς αντιμετωπίζουμε τα ακροδεξιά κόμματα», λέει στην «Εφ.Συν.».
Οσο για την εμπειρία της από τη δικαστική αίθουσα του Κορυδαλλού, «όταν βρισκόμουν στο δικαστήριο, προσπάθησα να δώσω προσοχή στο περιεχόμενο όσων ειπώθηκαν αλλά και στον ίδιο τον χώρο. Θα μπορούσα πάντα να επανεξετάσω το κείμενο, αλλά η σκηνή ήταν για μένα ένα μοναδικό πράγμα. Παρατήρησα πόσο αραιά κατειλημμένη ήταν η αίθουσα, τη συμπεριφορά της πολιτικής αγωγής αλλά και της υπεράσπισης, τα βλέμματα της έδρας. Πριν μπω στην αίθουσα του δικαστηρίου, είχα την πρόθεση να εστιάσω στους κατηγορούμενους με την ιδέα ότι πρέπει να αποτυπωθούν ως υπεύθυνοι για τα εγκλήματά τους, ότι πρέπει να δούμε ποιοι είναι. Δεν συνέβη - κοίταζαν μακριά από μένα και κατάλαβα ότι δεν θα μπορούσα να αποτυπώσω τα πρόσωπά τους. Σχεδίασα τις πλάτες και το πίσω μέρος των κεφαλιών τους και παρέμειναν στην ανωνυμία. Αυτή η λεπτομέρεια μου θύμισε ότι δεν ήταν αυτοί που διέταξαν τα εκάστοτε χτυπήματα. Αν δεν είχαν ενεργήσει για λογαριασμό της Χρυσής Αυγής, άλλοι άντρες θα το είχαν κάνει στη θέση τους. Αρχισα το κόμικς με αυτή την ιδέα, ότι για τη Χρυσή Αυγή είναι τελικά τα πρόσωπα των ηγετικών στελεχών που πρέπει να αποτυπωθούν στα εγκλήματα».
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Εφ. Συν, επιμ. Γιώτα Τέσση (28.11.19)
Παρουσίαση στην Εποχή από τον Μανώλη Πιμπλή
(...) το βιβλίο αποτελεί αναλυτική χαρτογράφηση της εγκληματικής δράσης που είναι πολύ εκτενέστερη από ό,τι γενικά νομίζει ο μέσος πολίτης και έχει αποδειχθεί από πλήθος γεγονότων αλλά και από την ίδια τη μεθοδολογία της ότι εκκινεί από κεντρικές αποφάσεις που λαμβάνει ο ηγετικός πυρήνας.
Φυσικά έχουν γραφτεί πολλά για το θέμα από δημοσιογράφους και συγγραφείς όπως ο Δημήτρης Ψαρράς και ο Κωστής Παπαϊωάννου, υπάρχει ευτυχώς και η αναλυτική καταγραφή της δίκης από το Golden Dawn Watch – αφού, δυστυχώς, ελάχιστα ΜΜΕ την καλύπτουν – ωστόσο το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, που είναι δίγλωσσο – γραμμένο στα ελληνικά και στα αγγλικά – μιλάει για όλα τα γνωστά περιστατικά ρατσιστικής βίας, τα περιγράφει εν συντομία, τα τοποθετεί χωροχρονικά και μας δίνει μια όσο πληρέστερη εικόνα μπορούμε να έχουμε. Και λέμε όσο πληρέστερη γιατί τα περιστατικά που δεν καταγγέλθηκαν είναι οπωσδήποτε πολλαπλάσια, ενώ και οι δολοφονίες ενδέχεται να είναι περισσότερες από τις γνωστές.
Πάντως έστω κι έτσι ξέρουμε ότι δεν έχουμε ένα νεκρό αλλά τρεις. Της δολοφονίας Φύσσα είχε προηγηθεί η δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν από δύο μέλη της Χρυσής Αυγής τον Ιανουάριο του 2013. Τον δε αποτρόπαιο Μάιο του 2011, στο πογκρόμ που ακολούθησε τη δολοφονία Καντάρη, ο απολογισμός ήταν 100 τραυματίες από τους οποίους οι 20 άγρια μαχαιρωμένοι, αλλά κι ένας νεκρός, ο Μπαγκλαντεσιανός Αλίμ Αμπντούλ Μάναν.
Το συγκλονιστικό αυτό βιβλίο ξεκίνησε ως κάτι άλλο: αφού εντόπισαν και τεκμηρίωσαν τα πιο σοβαρά από τα πολυάριθμα περιστατικά ρατσιστικής βίας, ο οργανισμός HumanRights360 και το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ ανέθεσαν σε Έλληνες παραγωγούς οπτικής εικόνας να τα αποτυπώσουν. Στη συνέχεια τοποθέτησαν την κάθε εικόνα και περιγραφή πάνω στο χάρτη της Ελλάδας και τον ανέβασαν στον ιστότοπο valtousx.gr. Κάθε τοπωνύμιο και ένας τόπος αιματηρής επίθεσης. Τέλος, ζητήθηκε από Έλληνες και ξένους εικαστικούς καλλιτέχνες να σκιτσάρουν τους βασικούς κατηγορούμενους της δίκης. Το υλικό αυτό μετατράπηκε σε βιβλίο με κείμενα και σκίτσα που καταγράφουν το χάρτη της ρατσιστικής βίας των τελευταίων ετών στην Ελλάδα. Όποιος το διαβάσει θα τρίβει τα μάτια του…
Όσο για τα έσοδα, θα διατεθούν στην πολιτική αγωγή της δίκης που δίνει, αμισθί, έναν υπεράνθρωπο αγώνα.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Μανώλης Πιμπλής, (Εποχή, 22.12.19)
Παρουσίαση στο periodiko.gr από τον Νίκο Γιακουμέλο
Μία αντιφασιστική κραυγή από σκίτσα
(...) Κάθε δημιουργός αποδίδει με τον δικό του τρόπο τη βία, άμεση, καίρια, φονική. Και συγχρόνως αποδίδει την τοξικότητα της, τον φόβο που δημιουργεί και που χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί ακόμα η ναζιστική συμμορία. Ωστόσο αυτή η καθηλωτική απεικόνιση έχει και μια καθαρτική σημασία. Μας θυμίζει ότι τα θύματα θα μπορούσαμε να ήμασταν εμείς και μας καλεί να μην ξεχάσουμε, να μην αφήσουμε τη λήθη να κερδίσει, να μην αφήσουμε τον φασισμό να ξαναμεγαλώσει τόσο όσο μεγάλωσε στις ημέρες της κρίσης, ακριβώς εκμεταλλευόμενος τον φόβο. Να μην αφήσουμε τα αδέρφια μας να φύγουν άδικα. Μας δείχνει το χειρότερο δυνατό παρελθόν ακριβώς για να οπλιστούμε με γνώση απέναντι στην άγνοια και οργή απέναντι στην ανοχή και το σιγοντάρισμα στον ρατσισμό, θεσμικό και παρακρατικό.
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
Νίκος Γιακουμέλος (toperiodiko.gr, 31.12.19)
|