Eίναι πολύ ευχάριστο να εμφανίζονται κριτικές για κάποιο βιβλίο που έχει εκδοθεί πριν αρκετό διάστημα. Κι είναι ακόμα πιο ευχάριστο όταν αυτές οι κριτικές αξίζουν το όνομά τους, δεν περιορίζονται σε μια διαφημιστικού τύπου παρουσίαση αλλά έχουν κάτι να πούνε, επιχειρούν μια νέα ανάγνωση του βιβλίου. Τα βιβλία που έχουν κάτι να πούνε, τα βιβλία που δεν λήγουν την ημέρα που κάποιος τα διαβάζει, έχουν αυτό το προνόμιο. Για το μυθιστόρημα του Θανάση Σκρουμπέλου, Μαύρος Μακεδών, ο λόγος. Το βιβλίο έχει διανύσει πάνω από ένα χρόνο στα βιβλιοπωλεία, κι όμως ακόμα εμφανίζονται νέες και ενδιαφέρουσες κριτικές γι' αυτό, όπως πολύ πρόσφατα εκείνη στο διαδικτυακό περιοδικό www.forfree.gr από τον Γιώργο Στυλιανού, απόσπασμα της οποίας παραθέτουμε εδώ.

(...)Αληθινά αυτό που συναρπάζει από τις πρώτες γραμμές του Μαύρου Μακεδόνα είναι η σκληρότητα και ο τραχύς ρεαλισμός της αφήγησης, καθώς κινείται πιστά στη γραμμή των ταινιών του κινηματογραφικού είδους. Το ζοφερό κλίμα της εποχής παραπέμπει σε μια παντελώς άγνωστη για τους νεώτερους ‘’εν τω σχηματισμώ’’ Ελλάδα, οι δε ιστορικές και πραγματολογικές πληροφορίες που προσλαμβάνουμε, εντυπωσιάζουν για την αναψηλάφηση γεγονότων, καταστάσεων, γλωσσολογικών στοιχείων, ηθών και εθίμων της πλέον διαφιλονικούμενης, ακόμη και στις ημέρες μας, γωνιάς των Βαλκανίων.

Η αυθεντικότητα της αφήγησης συνταιριάζει με πειστικές απαντήσεις σε ζέοντα κοινωνικοπολιτικά, ακόμη και πολιτισμικά ανοικτά ζητήματα της χωρικής οντότητας, που εξαιρετικά παραστατικά περιγράφεται από τότε ως ‘’μακεδονική σαλάτα’’. Οι ντόπιοι πληθυσμοί, πατριαρχικοί (οι ελληνικοί) ή εξαρχικοί (οι βουλγαρικοί) ή και μουσουλμανικοί, αποστερημένοι ιστορικών καταβολών και εξανδραποδισμένοι μετά τη μακρόχρονη υποδούλωση, με την οθωμανική αυτοκρατορία να στέκει άβουλος και ανήμπορος παρατηρητής της νομοτελειακής κατάρρευσής της, λίγο ενδιαφέρονται για την επικράτηση Βουλγάρων ή Ελλήνων σε ένα δυστοπικό σκηνικό ατέλειωτων σφαγών, λεηλασιών και αντιποίνων από τις ανταρτοομάδες των αντιπάλων.

Οι εικόνες του Θανάση Σκρουμπέλου είναι σκληρά εντυπωτικές στον ανυποψίαστο αναγνώστη και το μοντάζ των παράλληλων ιστοριών τόσο πυκνό, συμβάλλοντας στην κινηματογραφικότητα της γραφής, είτε πρόκειται για περιγραφές μαχών ενός ανορθόδοξου πολέμου, είτε περιγραφές μιας ανεξερεύνητης και ξεχασμένης βαλκανικής φύσης, που άλλοτε συνεργάζεται και άλλοτε αντιπαλεύει τα πρωτόγονα ένστικτα των ατάκτων πολεμιστών.

Διαβάστε στον οδηγό ανάγνωσης όλη την παρουσίαση.