1η έκδοση Οκτώβριος 2024

Εξώφυλλο & Δελτίο τύπου

Κατά τις δεκαετίες πριν από τον Α΄ Παγκόσµιο Πόλεµο ο βιοµηχανικός καπιταλισµός άρχισε να αναδύεται στην οθωµανική Μακεδονία και ο αντίκτυπός του έγινε αισθητός στις κοινωνικές και κρατικές δοµές.

Η πόλη-λιµάνι της Θεσσαλονίκης βρισκόταν στο επίκεντρο αυτού του µετασχηµατισµού στον οποίο πρωτοστάτησε η εβραϊκή κοινότητα. Όµως ο πιο αξιοσηµείωτος τόπος ανάπτυξης εντοπίζεται βαθιά στην επαρχιακή Μακεδονία, εκεί όπου, παρά τις αντίξοες συνθήκες, ο βιοµηχανικός καπιταλισµός ξεπήδησε µέσα από εγχώριες παραγωγικές δυνάµεις. Στα ύστερα οθωµανικά χρόνια οι Έλληνες έµποροι και βιοµήχανοι της περιοχής του Βερµίου ανταγωνίστηκαν µε επιτυχία τους Εβραίους καπιταλιστές της Θεσσαλονίκης και συνέβαλαν αποφασιστικά στη διαµόρφωση της ιστορικής πορείας της λεγόµενης «Τουρκίας στην Ευρώπη».

Το βιβλίο αυτό αναλύει την ιστορική εµφάνιση του οθωµανικού µακεδονικού καπιταλισµού αξιοποιώντας αρχειακό υλικό σε συνδυασµό µε βιβλιογραφικές πηγές και επιτόπια έρευνα. Προσφέρει µια νέα πανοραµική εικόνα της οικονοµικής ιστορίας της ύστερης οθωµανικής αυτοκρατορίας και αποτελεί µια ανεκτίµητη πηγή για τους µελετητές της οθωµανικής, ελληνικής και τουρκικής ιστορίας.

Συζήτηση με τον Γ. Κιμπουρόπουλο για την Εφ. Συντακτών
Μακεδονία ξακουστή... αλλά όχι γι' αυτό που νομίζετε

Ο Κώστας Λαπαβίτσας μιλά στη «Εφ.Συν.» και στον Γιάννη Κιμπουρόπουλο για το πώς το Βέρμιο έγινε το Μάντσεστερ της οθωμανικής αυτοκρατορίας στα τέλη του 19ου αιώνα. Μια συζήτηση με αφορμή το βιβλίο του Κ. Λαπαβίτσα και της Πινάρ Τσακίρογλου για τον κλωστοϋφαντουργικό καπιταλισμό στην οθωμανική Μακεδονία. Ακούστε το podcast εδώ. (21/12/2024).

Jacobin Greece
Ήταν καπιταλιστική η Οθωμανική Μακεδονία; Μια συζήτηση με τον Κώστα Λαπαβίτσα.

Στην εκπομπή αυτή της σειρά Συζητήσεις με το Jacobin Greece ο Γιώργος Σουβλής μιλάει με τον Καθηγητή Οικονομικών Κώστα Λαπαβίτσα για τον εκ-καπιταλισμό των περιοχών της Οθωμανικής Μακεδονίας με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο το οποίο συνέγραψε από κοινού με την Πινάρ Τσακίρογλου, Βιομηχανικός καπιταλισμός στα Οθωμανική Βαλκάνια. Εκβιομηχάνιση και νεωτερικότητα στη Μακεδονία (Τόπος, 2024). Ειδικότερα, συζητάνε για την αυτοβιογραφική όψη του βιβλίου υπό συζήτηση, την σιωπή της κυρίαρχης ιστοριογραφίας για την συγκεκριμένη θεματική, το τι είδους καπιταλισμός αναπτύχθηκε στην Οθωμανική Μακεδονία, ποια ήταν η συμβολή του Ευρωπαϊκού Ιμπεριαλισμού στην ανάπτυξη του καπιταλισμού της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, το εάν οι κυρίαρχες μαρξιστικές ερμηνείες της καπιταλιστικής μετάβασης μας βοηθούν στο καταλάβουμε το τι συνέβη στην περιοχή της Μακεδονίας, τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ της Οθωμανικής μετάβασης στον καπιταλισμό και την αντίστοιχη Αγγλική, το ρόλο του Οθωμανικού κράτους στον εκ-καπιταλισμό της Μακεδονίας κατά τον 19ο αιώνα, το εάν υπήρχε καπιταλιστική μετάβαση στην γεωργία στην περιοχή του Βερμίου, τον ρόλο των ορθόδοξων χριστιανών και των εβραίων στην υπό εξέταση καπιταλιστική ανάπτυξη, τις μορφές ταξικής και εθνοτικής σύγκρουσης που αναπτύσσονται ως απότοκο της επικράτησης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και τέλος τις συνέχειες και τις ασυνέχειες της οικονομικής αυτής ανά πτυξης μετά την ενσωμάτωση των περιοχών αυτών στο ελληνικό κράτος.