Της ανάλυσης προηγείται η λύση. Για να ξετυλίξουµε το κουβάρι των αντιφάσεων που σε επίπεδο κοινωνίας εκδηλώνονται ως επάλληλες κρίσεις, επείγει πρώτα να λυθούµε εµείς, να ανοιχθούµε προς τον κόσµο που παρατηρούµε µε τρόπο τέτοιον, ώστε η ενέργεια να επιστρέψει στον εαυτό της. ∆οµηµένα, όχι χαοτικά.
Το βιβλίο αυτό δεν παρατηρεί το Λαύριο από κάποια πλεονεκτική νεωτερική θέση· παρατηρεί την ίδια τη νεωτερικότητα, (µέσα) από το Λαύριο. Και τι βλέπει; Βλέπει εµένα, αλλά κι εσένα νεωτερικέ συνταξιδιώτη, να προσπαθούµε να σχετισθούµε µε κάτι· να ελπίσουµε σε κάτι· να ταυτιστούµε µε κάτι. Κοινωνιολογικά µιλώντας, σηµασία δεν έχει να αναλύσουµε το αντικείµενο, αλλά τον τρόπο µε τον οποίο σχετιζόµαστε µαζί του και µε τον εαυτό µας. Πώς γίνεται κοινωνικά δυνατή η αλλοίωση της σχέσης µας µε τον κόσµο; Τι σηµαίνει η διαλεκτική αλλοτρίωσης και συντονισµού και γιατί µας αφορά; Γιατί είναι κοινωνικά πιο ωφέλιµο να ασχοληθούµε µε τον βασιλιά Αλκίνοο, παρά µε τον Οδυσσέα· µε τον Τζεπέτο, παρά µε τον Πινόκιο; Αυτά και άλλα ερωτήµατα θέτει η ψυχοκοινωνική έρευνα που πραγµατοποίησα πρόσφατα στο νοτιοανατολικό άκρο της Αττικής, σε αυτή τη «λαύρα», τη γαλαρία όπου συναντώνται παρόν, παρελθόν και µέλλον· ενεστώτας, µέλλων και αόριστος· εσείς, εγώ κι ο κόσµος µας.
Παρουσίαση στην Καθημερινή από την Δανάη Καρυδάκη
Συλλογικές αντιφάσεις και προσωπικά τραύματα στο Λαύριο
Το βιβλίο του Γιώργου Μπιθυμήτρη «Λαύριο αναλυόμενο – Αλλοιώσεις και αναιρέσεις σε μια νεωτερική πόλη» αποτελεί σημαντική συνεισφορά στη σύγχρονη κοινωνική σκέψη, που εκτείνεται πολύ πέραν του στενού γεωγραφικού πλαισίου του Λαυρίου, καθώς αναδεικνύονται οικουμενικά ζητήματα, όπως η δυνατότητα να διάγει κανείς μια «καλή ζωή» μέσω ικανοποιητικών σχέσεων με τον εαυτό και τον κόσμο. Το έργο βασίζεται σε 50 συνεντεύξεις με κατοίκους του Λαυρίου, ακολουθώντας μια «ψυχαναλυτικά ενημερωμένη βιογραφική – αφηγηματική προσέγγιση», και έρχεται να συμπληρώσει προηγούμενες δουλειές του Μπιθυμήτρη για την ταυτότητα του συνδικαλιστικού κινήματος και τα μετα-τραυματικά πλαίσια των ταξικών ταυτίσεων.
Είναι ένα καλογραμμένο βιβλίο που συνδυάζει με άρτια ισορροπία την επιστημονική γλώσσα και σχολαστικότητα με τη μεστή αφήγηση, διανθισμένη με υποδόριο χιούμορ και προσωπικές αναφορές. Παρά την πολύπλοκη θεωρητική του βάση, το περιεχόμενο παρουσιάζεται στους αναγνώστες με τρόπο κατανοητό, εύληπτο και ελκυστικό, αποφεύγοντας την παγίδα της ελιτίστικης, δυσνόητης γλώσσας που συχνά μεσουρανεί στις κοινωνικές επιστήμες, διαλέγοντας τον δρόμο της ουσιαστικής προσβασιμότητας σε ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό, μια, κατά τη γνώμη μου, βαθιά δημοκρατική επιλογή.
Στο επίκεντρο της αφήγησης βρίσκονται οι άνθρωποι μιας (οποιασδήποτε) μικρής ευρωπαϊκής αποβιομηχανοποιημένης πόλης στον απόηχο πολλαπλών κρίσεων. Παρόλο, μάλιστα, που οι αφηγητές του συγγραφέα δεν είναι όλοι, και ίσως ούτε καν οι περισσότεροι, βιομηχανικοί εργάτες, μέσα από το βιβλίο αναδύεται αυτό που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως βιομηχανική συνείδηση ή βιομηχανική μνήμη, που διαπνέει το συλλογικό φαντασιακό των αποβιομηχανοποιημένων κοινοτήτων. Το Λαύριο, όπως και τόσες άλλες πρώην βιομηχανικές πόλεις, είναι «μια πόλη ξένων», η συλλογική μνήμη της οποίας «φτιάχτηκε από μια εργατική τάξη από αλλού φερμένη».
Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
Δανάη Καρυδάκη, Καθημερινή (01/05/2025)
Παρακολουθήστε την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου που πραγματοποιήθηκε στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (07/12/2024). Χαιρέτησαν οι: Βασιλική Γεωργιάδου (Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου. Διευθύντρια και Πρόεδρος Δ.Σ. του ΕΚΚΕ) & Δημήτρης Καλιαμπάκος (Καθηγητής ΕΜΠ. Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της ΕΑΔΙΠ-ΕΜΠ). Μίλησαν οι: Γιώργος Δερμάτης (Δρ. Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Louvain-La-Neuve), Δανάη Καρυδάκη (Δρ. Ιστορίας Birbeck, University of London), Σωτήρης Μανωλόπουλος (Διδάσκων αναλυτής και πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας) και ο συγγραφέας του βιβλίου.
Συντονιστής της εκδήλωσης: Χρήστος Προμοίρας (Πρόεδρος Επιμορφωτικού & Εκδρομικού Ομίλου Λαυρίου). Μουσική περιήγηση, με τη συμμετοχή του χορωδιακού συνόλου του Συλλόγου Φιλομούσων Λαυρίου υπό την διεύθυνση του Χρήστου Βαττή.