1η έκδοση: Μάρτιος 2025

Εξώφυλλο & Δελτίο τύπου

Από το oπισθόφυλλο του βιβλίου:

Μόνο όταν εµφανιζόταν πίσω απ’ τον γυµνασιάρχη
το τοτέµ του σχολείου, ο Μανιάτης µαθηµατικός,
έπεφτε σιγή τάφου· τα παιδιά έκοβαν την πλάκα
και πήγαιναν ήσυχα στις τάξεις τους. 
Τους προκαλούσε δέος αυτός ο καθηγητής,
και δεν ήταν µόνο το φοβιστικό παρουσιαστικό του,
µα ολόκληρη η µυθολογία που τον συνόδευε· 
πως στην Αλβανία σκότωσε µόνος του δεκάδες Ιταλούς,
στην Κατοχή ήταν ο τρόµος για τους Γερµανούς και τους προδότες,
µα, το κυριότερο, κανένα παιδί δεν ήθελε να δοκιµάσει το χέρι του· 
αν σου αστράψει χαστούκι, χάνεις το κεφάλι σου.

Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του συγγραφέα στην Κορύνα Μανταγάρη για την Real News (06/04/2025) και εδώ τη συνέντευξη του συγγραφέα στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη για το diastixo.gr (11/05/2025).

Δείτε εδώ μια ξεχωριστή συνοπτική παρουσίαση του Κόκκινου Καθηγητή από την Σταυρούλα Παπασπύρου, Βιβλιοβούλιο, Κανάλι της Βουλής (15:25-50:43, 03/05/2025).

Συνέντευξη στον Νίκο Θρασυβούλου για το Ποντίκι
«Γράφω για τους φτωχούς κι έχω κατανόηση για τους παραβατικούς»

Ο σπουδαίος συγγραφέας με αφορμή την κυκλοφορία του καινούριου βιβλίου του με τίτλο «Ο κόκκινος καθηγητής»  μίλησε στο topontiki.gr.
Αναφέρθηκε στην υπόθεσή του και το χαρακτήρισε «ταυτοτικό». Τόνισε ότι είναι ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό βιβλίο και τα πρόσωπα που περιγράφει είναι υπαρκτά στην πλειοψηφία τους. Για μια ακόμα φορά υπογράμμισε την αγάπη του για τον Πειραιά και τους κατοίκους του λέγοντας ότι «γράφω για τους Πειραιώτες επειδή είμαι ένας από αυτούς». Και το νέο βιβλίο του στον Πειραιά διαδραματίζεται και το χαρακτήρισε ως ένα «Χρονικό» αφού αναφέρεται στα μετακατοχικά χρόνια, στον εμφύλιο, αλλά φθάνει και μέχρι τις μέρες μας.

Ακούστε το podcast εδώ
Νίκος Θρασυβούλου, ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Poscasts13/04/2025

Συνέντευξη στον Δημήτρη Μανιάτη για τα Νέα
«Το πιστωτικό υπόλοιπο κάθε συγγραφέα είναι η παιδική του ηλικία»

Ο πειραιώτης συγγραφέας που μένει από επιλογή μακριά από τα δημόσια, μιλάει στο «Βιβλιοδρόμιο» με αφορμή το νέο του βιβλίο «Ο κόκκινος καθηγητής» με ήρωα έναν ανάπηρο πολέμου στην Αλβανία που διατρέχει μια εποχή περίπου 30 ετών φτάνοντας να γίνεται διάνοια στα Μαθηματικά στη Μεταπολίτευση.

Ο Διονύσης Χαριτόπουλος γράφει ένα χρονικό-νουβέλα στις εκδόσεις Τόπος με θέμα του έναν «Κόκκινο καθηγητή» που από ανάπηρος πολέμου στην Αλβανία περνάει στην Αριστερά, είναι κρυφά πατέρας και διατρέχει μια εποχή περίπου 30 ετών φτάνοντας να γίνεται διάνοια στα Μαθηματικά στη Μεταπολίτευση. Στην πραγματικότητα στήνει το σκηνικό του εκ νέου στη δύσκολη γεωγραφία των Μανιάτικων του Πειραιά, της Κατοχής, του Εμφυλίου και του Μεταπολέμου, στη ρωγμή ή άνοιξη του ’60 - με τους Λαμπράκηδες-, αφηγούμενος μια ερωτική ιστορία που έχει στοιχεία πολιτικής ή μια πολιτική ιστορία που έχει στο κέντρο της έναν κρυφό μακρόχρονο έρωτα.

Κύριε Χαριτόπουλε, επιστρέφετε στα προσφιλή σας θέματα με τον «Κόκκινο καθηγητή». Κατοχή, Πειραιάς, Μανιάτικα, Εμφύλιος, μετεμφύλιος, ταξικές συγκρούσεις, κώδικες Μάνης, η ζωή στις αυλές, οι βεντέτες. Είναι πιο γνώριμο για εσάς πάντα αυτό το σκηνικό-τοπίο;Ή πάντα παραμένει νέο όταν γράφετε για αυτό;
Οπως λέγεται, το πιστωτικό υπόλοιπο κάθε συγγραφέα είναι η παιδική του ηλικία. Απ' αυτή την άποψη είμαι πάμπλουτος. Μεγάλωσα με τον δύσκολο τρόπο, στην εποχή της μεγάλης ανέχειας και της βίας, στο πιο σκληρό γκέτο φτωχών και παραβατικών που υπήρχε. Είναι επόμενο να επιστρέφω πάντα εκεί που βρίσκεται η ψυχή μου, να μιλήσω για πρόσωπα, ιστορίες, εικόνες, ήχους που ακόμη με στοιχειώνουν. Αλλωστε, ο Πειραιάς είναι μια πόλη με τεράστια μυθογενετική ισχύ. Είναι γνωστό πως ο Καραγάτσης κατέβαινε καθημερινά από την Αθήνα και πέρναγε ατελείωτες ώρες στα καφενεία της ακτής Μιαούλη για να αλιεύσει ιστορίες. Το ίδιο έκανε και ο Τσιφόρος για να περιγράψει τα «Παιδιά της πιάτσας», και άλλοι συγγραφείς. Εν ολίγοις, κάθε φορά έχω κάτι νέο να πω. (...)

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
γράφει ο Δ. Μανιάτης, ΤΑ ΝΕΑ 18/04/2025

Ζάχαρη πικρή ηλ. περιοδικό Αναγνώστης
μια ανάγνωση για το βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου του Σταύρου Χατζηθεοδώρου 

(...) Ο Χαριτόπουλος γράφει ένα βιβλίο μικρού εμβαδού, βαθειάς πώκνωσης, λιτό ,ατημέλητο επι τουτου λες και η φόρμα ακολουθεί τους ήρωες, αποφεύγοντας λογοτεχνικές ευκολίες.
Κανείς από τους ήρωες δεν ονομάζεται, αφού η ιστορία μπορεί να αφορά οποιαδήποτε οικογένεια στα ζόρικα εκείνα χρόνια.
Κορυφαίο κεφάλαιο του βιβλίου, η στιγμή που αποφασίζει ο καθηγητής να κατέβει στη Μάνη μετά από είκοσι χρόνια εξορίας. Ο συγγραφέας αποτυπώνει με συγκινητική  μαεστρία την ιερουργία της συμφιλίωσης με την αντίπαλη οικογένεια. Η ένταση της γραφής στο κεφάλαιο που αναφέρεται η περίφημη συναυλία του Μικη στο δημοτικό θέατρο του Πειραιά το 62, όπου οι αστυνομικοί ήταν περισσότεροι από τους πολίτες.
Το πιο γοητευτικό στα έργα του Χαριτοπουλου παραμένει  η εύστοχη …. χρήση της μεταφοράς -την έχω συναντήσει ίσως μόνο στον Κωστή Παπαγιωργη-…να βρεθεί κάποιο κορίτσι με λίγη ζάχαρη στη χούφτα να τους συμμαζέψει……τα Μανιάτικα είναι για τον Πειραιά ο,τι είναι το Χάρλεμ για τη Νέα Υόρκη…..το σπίτι της έλαμπε, αν χυνόταν λίγο γάλα το μάζευε με τη γλώσσα…. Μανιατης είναι ο παπάς, μανιάτης ο αστυνόμος, μανιάτικος ο νόμος…..ένα μείγμα λαϊκής θυμοσοφίας και λόγιας εσωτερικότητας.
Ο κόκκινος καθηγητής είναι ένα βιβλίο για μια Ελλάδα που χάνεται ανεπιστρεπτί, μιας και η ιστορία είναι ένας αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη και όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και πού πηγαίνει, για να θυμηθώ τα λόγια των αγαπημένων, Κούντερα και Σαββοπουλου…

Διαβάστε όλη την κριτική εδώ
γράφει ο Σταύρος Χατζηθεοδώρου (05/05/2025)

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος στην Bookpress
Το χρονικό ενός θυμωμένου παιδιού

Ο Πειραιάς των ανθρώπων της βιοπάλης, αλλά και των τυχοδιωκτών, που δεν διστάζουν να διαβούν τον Ρουβίκωνα και να παρανομήσουν, με όσα αυτό σημαίνει για την τύχη τους. Η Κατοχή και ο Εμφύλιος, που μάτωσαν έως το κόκαλο τη χώρα και της άφησαν ανεπούλωτες πληγές. Η τιμή, για την προάσπιση της οποίας μπορείς να φτάσεις ακόμη και στο φόνο. Έρωτες παράνομοι που δεν θα ευδοκιμούσαν μέσα στον περιοριστικό κοινωνικό κύκλο. Σκληρότητα, ντομπροσύνη, μαγκιά και μανιάτικη εκδίκηση.

(...) Ο Χαριτόπουλος κι εδώ δεν ξεπέφτει στην επίπεδη ηθογραφία, καθώς ο τρόπος που γράφει δεν είναι περιγραφικός, αλλά βιωματικός. Όχημα πάντα είναι η γλώσσα του που δεν είναι λογοτεχνικά καμωμένη, αλλά αυτή που οι άνθρωποι του λαϊκού Πειραιά μιλούν και εκφράζονται.

Μέσα από αυτή την οπτική, τα πάντα ανέρχονται και αποκτούν μια άλλη ποιότητα. Δεν περιορίζεται στη δημιουργία προτύπων, άρα και χαρακτήρων περιχαρακωμένων στα ειδολογικά τους χαρακτηριστικά, αλλά πλάθει ήρωες που για λίγο ξεφεύγουν από την πραγματική ζωή για να «κουρνιάσουν» στις σελίδες ενός βιβλίου. Έως τη στιγμή που αυτό ολοκληρώνεται κι εκείνοι επιστρέφουν από εκεί που ήρθαν.

Ιστορία ενηλικίωσης
Το χρονικό του «θυμωμένου» παιδιού είναι στην ουσία μια κλασική ιστορία δύσκολης ενηλικίωσης. Το ατίθασο παιδί θα περάσει από διάφορες φάσεις, για να φτάσει στην αγάπη του για τα βιβλία που θα τον σώσουν από τον βρομισμένο πάτο της παρανομίας και -γιατί όχι;- της φυλακής.
Γνωρίζει τον πραγματικό του πατέρα, πηγαίνει στο σχολείο που αυτός διδάσκει, αλλά πολύ αργότερα, μεγάλο πια το παιδί και ετοιμοθάνατος ο πατέρας, θα καταφέρουν να βρεθούν ενώπιος ενωπίω και ο ένας να αποδεχθεί τον άλλον.
Στο ερώτημα αν μπορεί να χωρέσει η ζωή ενός ανθρώπου μέσα σε λίγες σελίδες, ο Χαριτόπουλος απαντάει με τον Κόκκινο καθηγητή, ο οποίος όχι μόνο δεν περιορίζεται στο μερικό της πλοκής, αλλά το εντάσσει οργανικά στην κοινωνικοπολιτική συνθήκη της εποχής. Ο συγγραφικός «φάρος» του Χαριτόπουλου ήταν πάντοτε η λιτότητα και η ευθύτητα. Με αυτά πορεύτηκε από βιβλίο σε βιβλίο και έδειξε πως μπορεί να πει με λίγα λόγια, πολλά περισσότερα. Το ίδιο κάνει και σε αυτό το βιβλίο.
Αν είναι αυτοβιογραφικό; Κι αυτό το ερώτημα έχει απαντηθεί εν τοις πράγμασι από τον ίδιο. Κάθε βιβλίο του είναι απόσταγμα άμεσου βιώματος. Η μυθοπλασία έρχεται απλώς να συμπληρώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα και να φωτίσει κάποιες αθέατες πλευρές της, όχι όμως και να την παραλλάξει εντελώς. Ο λογοτεχνικός κόσμος του Χαριτόπουλου είναι παλλόμενος, γήινος, έχει σάρκα και οστά και, ναι, δεν περιορίζεται στα σύνορα ενός βιβλίου. 

Διαβάστε το άρθρο εδώ
γράφει ο Διονύσης Μαρίνος, Bookpress (06/06/2025)