1η έκδοση: Οκτώβριος '08
Οι αναγνώστες που επέλεξαν αυτό το βιβλίο επέλεξαν επίσης το:
Σβησμένες Ψυχές του Ναντίμ Ασλάμ.
Το μήνυμα ήταν σύντομο: «Θέλω να σε δω τώρα. Θέλω να έρθεις κοντά μου, όσο αργά κι αν είναι, και να μου πεις τι ακριβώς θέλεις από μένα».
Όταν ο Άνταμ Κέλας, πολεμικός ανταποκριτής και συγγραφέας που μόλις έχει επιστρέψει από αποστολή στο Αφγανιστάν (την εποχή των επιχειρήσεων της Συμμαχίας εναντίον των Ταλιμπάν), λαμβάνει το παραπάνω μέιλ, πιστεύει ότι όλος ο κόσμος του ανήκει. Το μέιλ προέρχεται από την Άστριντ, την αμερικανίδα, επίσης ανταποκρίτρια, που ο Άνταμ γνώρισε στο πολεμικό μέτωπο, μια γυναίκα δύσκολη που όμως ασκεί ιδιαίτερη γοητεία επάνω του. Η ευτυχία του συμπληρώνεται από το γεγονός ότι ένας αμερικανός εκδότης αγοράζει έναντι σεβαστού ποσού τα δικαιώματα για το τελευταίο του βιβλίο, ένα πολεμικό θρίλερ, «σαν αυτά με τα ασημένια γράμματα στο εξώφυλλο που έχουν πάχος κάμποσες ίντσες», που ο Άνταμ, συγγραφέας απαιτητικής λογοτεχνίας, έγραψε επί τούτου: για να βγάλει λεφτά. Ο Άνταμ δηλώνει παραίτηση από την εφημερίδα του και παίρνει το πρώτο αεροπλάνο για τη Νέα Υόρκη προκειμένου να συναντήσει τον εκδότη που θα τον κάνει πλούσιο και, κυρίως, τη γυναίκα που ονειρεύεται.
Στη διάρκεια του ταξιδιού του Άνταμ συντρίμμια εικόνων από το Αφγανιστάν διασταυρώνονται στο μυαλό του με τις οικείες εικόνες των φίλων και των πρώην γυναικών του στο Λονδίνο. Η πλαστή εικόνα που έχουν σχηματίσει οι φίλοι του για την ξένη χώρα του επιτρέπει να σκεφτεί την πλαστή εικόνα που και ο ίδιος σχηματίζει για εκείνους.
Στο μυθιστόρημα οι πάντες «διαβάζουν» την πραγματικότητα σύμφωνα με τις φαντασιώσεις τους και όχι όπως είναι στ' αλήθεια. Δεν διαθέτουν ούτε την αναγκαία σεμνότητα, ούτε τον μόχθο, και κυρίως ούτε τον χρόνο που χρειάζεται γι' αυτό. Μια απαίτηση που ο συγγραφέας επανειλημμένα υπογραμμίζει ότι αφορά επίσης τόσο τους συγγραφείς όσο και τους αναγνώστες της λογοτεχνίας...
Το μυθιστόρημα
Τώρα αρχίζουμε την κάθοδό μας ταξιδεύει τον αναγνώστη από τις πεδιάδες του ερημωμένου Αφγανιστάν στα κομψά δείπνα του μεσοαστικού Λονδίνου κι από εκεί σε μια επαρχιακή Αμερική του Νότου, απογυμνωμένη, δραματικά άγνωστη και συνταρακτικά παρακμιακή – όπως ακριβώς και το Αφγανιστάν! Κανένα άλλο μυθιστόρημα δεν περιγράφει με τόσο συνταρακτικό και πειστικό τρόπο την ομοιομορφία της βαρβαρότητας που καλύπτει σήμερα όλον τον πλανήτη.
Το πολιτικό μυθιστόρημα του Τζέιμς Μίικ, υπόδειγμα του είδους, είναι ένα σκληρό παιχνίδι ατέλειωτων ανατροπών ανάμεσα στο πλαστό και στο πραγματικό, στη φαντασίωση και στην αλήθεια, ανάμεσα στα «θρίλερ» των πολεμικών ανταποκρίσεων και στον κόσμο που ζει τα θρίλερ, ανάμεσα στην αγάπη και στον πόλεμο. Η ιστορία του δοκιμάζει τις αντιστάσεις του αναγνώστη στο ψέμα ενός σύγχρονου κόσμου όπου, σε τελική ανάλυση, δεν έχει σημασία τι διακηρύσσεις για το Αφγανιστάν, τους φίλους ή τον έρωτά σου, όσο
το πόσο χρόνο διαθέτεις για να τους γνωρίσεις αληθινά…
Το βιβλίο κέρδισε το βραβείο
Prince Maurice 2008 για το καλύτερο ερωτικό μυθιστόρημα της χρονιάς (με έγκυρους κριτές τους: Simon Armitage, Joanne Harris, Marina Lewycka, David Nobbs, Sarah Waters, Irvine Welsh and Richard E. Grant).
«Ζώντας με τον τρόμο»
Μια παρουσίαση στο Πρώτο Θέμα
Ο Μίικ γράφει ένα καθαρόαιμο πολιτικό μυθιστόρημα. Μέσα από τις σελίδες του ταξιδεύουμε στην έρημο του Αφγανιστάν και στις εμπόλεμες περιοχές αμέσως μετά την 11η Σεπτέμβρη. Παρατηρούμε σκηνές καθημερινής τρέλας για το κυνήγι του ρεπορτάζ μέσα από τα μάτια ενός Βρετανού δημοσιογράφου. Ο ήρωας βλέπει τον πόλεμο ως «επισκέπτης» με το άγχος να μπορεί να στέλνει καθημερινά το κείμενό του στην εφημερίδα για την οποία εργάζεται. Εκεί συναντάει μια Αμερικανίδα συνάδελφό του και την ερωτεύεται. Παράλληλα, ο Βρετανός ετοιμάζει το νέο του βιβλίο, το οποίο αποφασίζει να είναι πιο εύπεπτο από το προηγούμενο, προκειμένου, όπως λέει, να γίνει διάσημος προτού πεθάνει. Η φρίκη του πολέμου συνυπάρχει με την υποκρισία και την ευτέλεια των σαλονιών των διανοουμένων της Δύσης.
Ανδρέας Μπελεγρής, Πρώτο Θέμα, 7.12.08
Δείτε
εδώ ολόκληρο το άρθρο του Ανδρέα Μπελεγρή
Η "Βιβλιοθήκη" της Ελευθεροτυπίας για το Τώρα αρχίζουμε την κάθοδό μας
Από τη μια πλευρά, εκείνος, ένας Βρετανός συγγραφέας και πολεμικός ανταποκριτής της εφημερίδας του στο Αφγανιστάν, που πιστεύει ότι η 11η Σεπτεμβρίου του έκλεψε την έμπνευση του επόμενου βιβλίου του. Από την άλλη, εκείνη, μια Αμερικανίδα δημοσιογράφος που νιώθει πως όλες οι βόμβες που πλήττουν το Αφγανιστάν είναι δικές της. Κάθε έκρηξη είναι για την ακοή της ο «ήχος της Αμερικής που μπήγεται στην επιφάνεια της σκοτεινής πλευράς του κόσμου». Εκείνος μεταφέρθηκε από το Λονδίνο στον πόλεμο επειδή «δεν ήταν αρκετά γενναίος ώστε να δεχτεί να τον πουν δειλό». Αν δυσκολεύεται λόγω μιας συγκεχυμένης δημοσιογραφικής δεοντολογίας να αναπαράγει στις ανταποκρίσεις του την «εμπορεύσιμη αλήθεια» του Αφγανιστάν, δεν προβληματίζεται καθόλου μεθοδεύοντας το συγγραφικό του ξεπούλημα, τη συγγραφή ενός θρίλερ με φιλοδοξίες μπεστσέλερ, κατάφορτου με τα στερεότυπα του αντιαμερικανισμού. Εκείνη, όταν πια έχει επιστρέψει στην πατρίδα της, του στέλνει ένα ηλεκτρονικό μήνυμα 22 λέξεων υποχρεώνοντάς τον να σκεφθεί σοβαρά μια άγνωστη για εκείνον υπαρξιακή κατάσταση, την αγάπη. Κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού με προορισμό την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ο ήρωας εκτιμώντας τις προοπτικές αυτού του εμπόλεμου ειδυλλίου συνειδητοποιεί πόσο «εύκολο ήταν πλέον να ταξιδέψεις χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά για να βρεθείς κοντά σε κάποιον και πόσο δύσκολο να διανύσεις εκείνα τα τελευταία εκατοστά από το κεφάλι στην καρδιά του». Ο Βρετανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Τζέιμς Μίικ (γενν. 1962) συνυφαίνει εύστοχα την ανησυχία για την πολιτική επικαιρότητα με τον υπερχρονικό τρόμο που προκαλεί ο έρωτας.
Λίνα Πανταλέων, Ελευθεροτυπία, "Βιβλιοθήκη", 12.12.08
Μια σύντομη αλλά περιεκτική παρουσίαση στον Ελεύθερο Τύπο
Δυνατή αφήγηση και δυνατά συναισθήματα στο νέο τολμηρό βιβλίο του Τζέιμς Μίικ για την ομοιομορφία της βαρβαρότητας που καλύπτει σήμερα ολόκληρο τον πλανήτη. Από το ερημωμένο Αφγανιστάν μέχρι την επαρχιακή Αμερική του Νότου, η διεισδυτική ματιά του συγγραφέα, που δεν διστάζει να πει τα πράγματα με το όνομά τους, δημιουργεί ένα βαθιά πολιτικό μυθιστόρημα, αλλά και έναν ύμνο στον έρωτα.
Ελπίδα Πασαμιχάλη, Ελεύθερος Τύπος, 29.11.08
Μια ανάγνωση του βιβλίου στα Νέα
Μαστοριά αφηγηματική: από τη μια η πορεία προς την Καμπούλ μέσα από ορεινά περάσματα, μαύρα βράχια, κοιλάδες, φαράγγια, αυτοκίνητα που χοροπηδάνε από τις λακκούβες και από την άλλη αεροπλάνα, τρένα, ταξί, λεωφορεία, ανταποκρίσεις πτήσεων, σημεία εξονυχιστικών ελέγχων, ατέλειωτες διαδρομές σε μοναχικά τοπία της Κεντροδυτικής Αμερικής. Σκηνές με φτωχούς και αθώους σε βομβαρδισμένα χωριά στις ασιατικές στέπες εναλλάσσονται με εικόνες ανέργων και ανασφάλιστων στα βομβαρδισμένα ηθικά και κοινωνικά τοπία της Αμερικής. Οι ίδιες δυσκολίες και στις δυο πλευρές: καχυποψία για τον ξένο, αδιάκοπες διαψεύσεις κάθε προσδοκίας για μια ανθρώπινη ζωή…
Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Τα Νέα, "Βιβλιοδρόμιο", 10.01.09
Διαβάστε ολόκληρη την κριτική του Θεόδωρου Γρηγοριάδη εδώ
Ο Ξενοφώντας Μπρουντζάκης για το Τώρα αρχίζουμε την κάθοδό μας
Σύγχρονη μυθιστορηματική διήγηση, σύγχρονα προβλήματα, έτσι όπως τα αντιμετωπίζει ένας συγγραφέας-δημοσιογράφος στο μεταίχμιο του αιώνα. Βασικά χαρακτηριστικά η έντονη (και αδιέξοδη;) αίσθηση της παγκοσμιοποίησης. Καμιά ιδιαιτερότητα δεν ξενίζει, δεν προκαλεί απορίες. Ο πλανήτης μοιάζει σαν ένα χωριό, όπου ο ήρωάς μας, ένας μάλλον αποτυχημένος συγγραφέας, δέχεται μέσα από μια σειρά αρνήσεων που αφορούν την προσωπική του ζωή να γίνει πολεμικός ανταποκριτής για λογαριασμό της εφημερίδας που εργάζεται. Αποστάσεις και χρόνος μοιάζουν εκμηδενισμένα. Η παραδοσιακή περιπετειώδης αίσθηση της αποστολής, του ταξιδιού αποτελεί μακρινό παρελθόν. Όλα είναι αλλιώς στην αυγή του νέου αιώνα. Ακόμα και ο πόλεμος, ένας πόλεμος που άρχισε μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στην Αμερική, για να συνεχιστεί στο Αφγανιστάν μεταξύ των άλλων, και σαν μια παρωδία για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Μέσα από τη βίωση ενός σύγχρονου πολέμου, αλλά και της τρέχουσας πραγματικότητας του δυτικού κόσμου, ο ήρωάς μας ερωτεύεται. Η ωραία αμερικανίδα δημοσιογράφος, κι αυτή απεσταλμένη στο πεδίο της μάχης, αναπτερώνει τις χαμένες ελπίδες του.
Με πρόφαση τον έρωτα ο συγγραφέας Τζέιμς Μίικ γράφει ένα πολιτικό μυθιστόρημα, στο οποίο ο τρόμος συνυπάρχει με την καθημερινότητα, ο πόλεμος με την ειρήνη, ο έρωτας με το μίσος. Περιγράφει έναν κόσμο στα όρια φαντασίας και πραγματικότητας. Αν και τον χρόνο που πέρασε το βιβλίο αυτό κέρδισε το βραβείο Price Maurice ως το καλύτερο «ερωτικό μυθιστόρημα» της χρονιάς, ο έρωτας μοιάζει στις σελίδες του να είναι «βοηθητικός», ενταγμένος μέσα σε έναν γενικότερο σύγχρονο πολιτικό προβληματισμό.
Ξενοφών Μπρουντζάκης, Ποντίκι art, 15.01.09
Κριτική της Αργυρώς Μαντόγλου στη "Βιβλιοθήκη" της Ελευθεροτυπίας
Στο μυθιστόρημα υπάρχουν πλήθος από καίριες παρατηρήσεις για τον πόλεμο αλλά και τη διαδικασία της γραφής που φαίνεται πως διαθέτουν τραγικές ομοιότητες: εκείνοι που καταφεύγουν σ' αυτή για λάθος λόγους μπορεί και να συντριβούν. Όσοι είναι διατεθειμένοι να ξεπουλήσουν το όποιο ταλέντο τους για το εύκολο κέρδος, μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με την τραγική διαπίστωση πως δεν είναι κανένας πρόθυμος να τους αγοράσει.
Αργυρώ Μαντόγλου, Ελευθεροτυπία, "Βιβλιοδρόμιο", 10.03.09
Διαβάστε ολόκληρη την κριτική της Αργυρώς Μαντόγλου εδώ
Τα Νέα προτείνουν το Τώρα αρχίζουμε την κάθοδό μας
21ος αιώνας. Ο συγγραφές Άνταμ Κέλας βρίσκεται υπό διάλυση: διαζευγμένος, χωρίς την απαιτούμενη στοχοπροσήλωση. Τον περιφρονεί η φίλη του και το σινάφι. Δέχεται να γίνει πολεμικός ανταποκριτής για την εφημερίδα του. Αφγανιστάν, μεσοαστικό Λονδίνο, βαλτόνερα του αμερικανικού Νότου. Πανίσχυρη μυθοπλασία. Έρωτας και πολιτική. Αφηγηματική τέχνη και ανελέητο παίγνιο ανάμεσα στη φαντασίωση και την πραγματική πραγματικότητα.
Σοφία Νικολαΐδου, Τα Νέα, “Βιβλιοδρόμιο”, 27.06.09
Διαβάστε στον Οδηγό Ανάγνωσης το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου. Δείτε επίσης μια συνέντευξη του συγγραφέα (αγγλικά) αλλά και αποσπάσματα από το βιβλίο του (στην ελληνική μετάφρασή του) που αφορούν τη θέση του Μίικ για τη γραφή σήμερα· μια θέση που επιτυχώς σχολίασε η συγγραφέας Άντζελα Δημητρακάκη στην Καθημερινή και που επίσης θα διαβάσετε εδώ.
Δείτε επίσης κριτικές στον ξένο τύπο και την ανταπόκρισή του από το Αφγανιστάν στην Guardian (στα αγγλικά).
Τέλος, δείτε εδώ μια συνέντευξη του συγγραφέα σε βίντεο και ακούσετε εδώ το πεντάλεπτο των εκδόσεων Τόπος σχετικά με το βιβλίο στον ραδιοσταθμό Στο κόκκινο 105,5.