Κελί φυλακής. Ενώ η οικονομική κρίση οξύνεται και τα σύννεφα του πολέμου πλησιάζουν απειλητικά τη χώρα, ένας γιάπης καταδικάζεται μετά από δικαστική πλάνη σε ισόβια. Για να επιβιώσει στη φυλακή, αφοσιώνεται στη ζωγραφική, την οποία είχε εγκαταλείψει από καιρό.
Στο ίδιο κελί θα βρεθεί σύντομα ένας μετανάστης, που έχει επίσης καταδικαστεί σε ισόβια, αφότου ομολόγησε έναν φόνο που δεν έκανε, ώστε να αθωωθεί ένα προσφυγόπουλο, αλλά και για να επιβιώσει ο ίδιος στην ασφάλεια της φυλακής.
Πολύ γρήγορα οι δύο συγκάτοικοι θα πρέπει να πάρουν θέση για το γεγονός της εξέγερσης των κρατούμενων μεταναστών.
Μπορείς να είσαι ελεύθερος όταν είσαι ασφαλής και μπορείς να είσαι ασφαλής όταν είσαι ελεύθερος;
Υπάρχει ελευθερία χωρίς ρίσκο; Υπάρχει ασφάλεια χωρίς ρουτίνα; Μπορεί μια φυλακή να γίνει καταφύγιο ελευθερίας; Και η τέχνη; Πότε απογειώνεται; Σε συνθήκες ασφάλειας ή ελευθερίας;
Και ο έρωτας; Μπορεί να υπάρξει χωρίς ελευθερία; Μπορεί να υπάρξει έρωτας στην ασφάλεια ενός κελιού φυλακής;
Διαβάστε εδώ ένα απόσπασμα του θεατρικού (προδημοσίευση, εφημερίδα Πριν 26/03/24).
Παρουσίαση στο alterthess από την Αναστασία Γρηγοριάδου
(...) Γίνεται φανερό ότι η φυλακή και ειδικά η Πτέρυγα Α΄- κελί 71 λειτουργεί στο έργο ως αλληγορία: είναι ο τόπος-καταφύγιο από τα προβλήματα και τα δυσάρεστα γεγονότα της πραγματικής ζωής, τα οποία μπορεί να συμβαίνουν δίπλα μας αλλά εμείς επιλέγουμε να τα αγνοήσουμε. Είναι η ζώνη ασφαλείας του καθενός μας, η επιλογή της αδιατάρακτης ρουτίνας, όπου οι μικρές τελετουργίες (φαγητό, καθαριότητα, τζόκινγκ, διάβασμα, τέχνη, κλείδωμα -ξεκλείδωμα) δομούν τον χρόνο μας, μας δίνουν μια αίσθηση τάξης και μας προστατεύουν από την τρέλα και το χάος της ζωής εκεί έξω. Είναι ένας τόπος, όπου οι διακρίσεις και οι ταξικές διαφορές -στην πτέρυγα Α βρίσκεται η ελίτ, ενώ στην πτέρυγα Γ η πλέμπα, οι μετανάστες- υπάρχουν σαν κάτι φυσικό και αναμενόμενο -δίπλα μας και στη συνείδησή μας, και η έγνοια μας είναι πώς θα προστατευτούμε από τις ανεπιθύμητες παρενέργειές τους, ας πούμε τυχόν ταραχές.
Βέβαια, όπως στη ζωή, δεν είναι ποτέ και για κανέναν ακίνδυνες οι διακρίσεις και η αδικία, έτσι και στο έργο θα αποτελέσουν την θρυαλλίδα στην εξέλιξη της δράσης. Θα προκαλέσουν τις ταραχές στην Πτέρυγα Γ, που θα φέρουν τους δύο ήρωες μπροστά σε κρίσιμες επιλογές και θα αναδείξουν τις διαφορές τους: ο άνθρωπος της θεωρίας από τη μια, ο άνθρωπος της πράξης από την άλλη, η ευτυχία ως αταραξία, ως μια ιστορία για δυο και αγνόηση της πραγματικότητας γύρω μας από τη μια, σε αντίθεση με την ενεργό δράση, την εμπλοκή στους αγώνες και τη συλλογικότητα από την άλλη.
Δυο μοντέλα ζωής και το ερώτημα είναι: ποιο είναι το αξιοβίωτο, ποιο οδηγεί στην αυτοεκπλήρωση; Δυο μοντέλα τέχνης: αυτή που παρηγορεί ή αυτή που μεταμορφώνει; Δυο μοντέλα ελευθερίας: η ελευθερία που στηρίζεται στην παραδοχή και αποδοχή της ανελευθερίας και τη στωική απαλλαγή από ανάγκες και πάθη ή αυτή που είναι ένα διαρκές ζητούμενο μέσα από αγώνες, μέσα από συλλογική δράση;
Το δίλημμα που βάζει το έργο είναι: να κρυφτείς από τον κόσμο ή να καείς μέσα στον κόσμο «Σαν τον Κερέμ» του Ναζίμ Χικμέτ (σελ. 128). Ο μεσήλικας επιλέγει το πρώτο, ενώ ο μετανάστης το δεύτερο. Εμείς οι αναγνώστες, μακάρι κάποια στιγμή και θεατές, μένουμε μετέωροι και προβληματισμένοι, αλλά και βαθιά συγκινημένοι.
Ο συγγραφέας -έχω την αίσθηση- αγαπά και τα δυο πρόσωπα-δημιουργήματά του, βασανισμένα και τα δυο, επαναστάτες της ανθρωπιάς και τα δυο μέσα σε έναν κόσμο απάνθρωπο. Και κλείνει το έργο με το όμορφο ποίημα-μοιρολόι του Μεσήλικα για τον Μετανάστη και με έναν τρόπο που -ίσως- υπονοεί μια βαθιά αλλαγή και στη δική του ψυχοσύνθεση: μέσα από τον πόνο έχει γίνει πραγματικός καλλιτέχνης. Γιατί μόνο η αλήθεια της ζωής και του πόνου γεννούν αληθινή τέχνη.
Διαβάστε την βιβλιοπαρουσίαση εδώ
γράφει η Α. Γρηγοριάδου Alterthess.gr (26/05/2024)
Παρουσίαση στην Εφημ. Πριν από την Κατερίνα Φραγκουλοπούλου
(...) Δραματουργικά, το κελί παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ιστορία τους. Λειτουργεί σαν μικροσκόπιο, που βοηθά τον θεατή-αναγνώστη να επικεντρωθεί στα «εργαστηριακά» δείγματα που έχει μπροστά του. Εξισώνει τα δύο κεντρικά πρόσωπα του έργου. Ο κοινωνικός περίγυρος φτάνει σε μας μέσα από τις διηγήσεις τους και σύντομα δελτία ειδήσεων. Έτσι, έχουμε μπροστά μας δύο ανθρώπους «γυμνούς», μεγεθυμένους και όλο το χρόνο να σκεφτούμε/αναλύσουμε τη ζωή τους, μακριά από τον καταιγισμό πληροφοριών και εικόνων, που έχουμε πια συνηθίσει.
(...) Μέσα σε ένα κόσμο που κινείται με καταιγιστικούς ρυθμούς, το έργο του Βασίλη Τσιράκη μας αναγκάζει να σταθούμε για μια στιγμή ακίνητοι, να ακούσουμε τις σκέψεις μας και να τοποθετηθούμε σε μερικά θεμελιώδη ερωτήματα. Μπορούν η ελευθερία και η ασφάλεια να συνυπάρξουν ή αλληλοαναιρούνται; Ποια είναι η σχέση ανάγκης και επιθυμίας; Πώς η πληθώρα προσφοράς καθοδηγεί τις επιθυμίες και αν καταφέρουμε να καθορίσουμε τις επιθυμίες μας είμαστε ελεύθεροι ή έστω ευτυχισμένοι; Είναι αυτό μια διεργασία στα πλαίσια της ατομικής ευθύνης; Είναι τελικά η ζωή ένας μοναχικός δρόμος επιβίωσης που καταλήγει στο συμβιβασμό ή ζούμε μονάχα όταν υπάρχουμε για τους άλλους;
Διαβάστε όλη την παρουσίαση εδώ
γράφει η Κ. Φραγκουλοπούλου
Πριν (28/07/2024)
Παρακολουθήστε την παρουσίαση του βιβλίου «Πτέρυγα Α - Κελί 71» του Βασίλη Τσιράκη στη ΔΕΒΘ. (Κυριακή 19 Μαΐου, ώρα 2.00 μ.μ./ Αίθουσα Γιώργος Ιωάννου)