Η Ισπανική υπήρξε μια μοναδική και μοναχική Επανάσταση κατά του κεφαλαίου και των αστών γαιοκτημόνων, πραγματωμένη κυρίως από βιομηχανικούς πρωτοεργάτες, αγρεργάτες και μικρούς ανεξάρτητους αγρότες. Με αναρχικό κυρίως και όχι μαρξιστικό ιδεολογικό πρόσημο, που έθεσε όμως στο προσκήνιο τα ίδια πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα με τη Ρώσικη Επανάσταση. Tην ξεπέρασε στο πεδίο του «από τα κάτω» κοινωνικού πειραματισμού και ενός σχετικά διαρκούς και ευρηματικού προτύπου αυτοδιεύθυνσης της παραγωγής αλλά και ολόκληρης της κοινωνικής ζωής, ιδίως στα 1936-1937.
Η Ισπανική Επανάσταση υπήρξε μια διαρκής εξεγερσιακή διαδικασία, που ξεκινά από τα τέλη του 19ου αιώνα και προκαλεί τρεις διαδοχικούς εμφυλίους πολέμους. Είναι η δύναμή της που προκαλεί το αντεπαναστατικό πραξικόπημα και το Μείζονα Εμφύλιο της περιόδου 1936-1939, ο οποίος τελικά την πνίγει και την καταστέλλει. Ενώ η Ισπανική Δημοκρατία δεν ήταν μόνη (Διεθνείς Ταξιαρχίες, σοβιετική ενίσχυση κ.λπ.), η Επανάσταση ήταν απολύτως μόνη. Τόσο οι εθνικιστικές και φασιστικές δυνάμεις όσο και μεγάλο μέρος των δημοκρατικών και αριστερών δυνάμεων, εντός και εκτός της χώρας, βάλθηκαν να την καταπνίξουν, και τα κατάφεραν. Την υπερασπίστηκαν ένα μέρος των αναρχικών, το POUM του Αντρές Νιν και ορισμένοι αριστεροί σοσιαλιστές.
Αν ο ένας μεγάλος πόλος της τραγωδίας και του μεγαλείου της επανάστασης στην Ευρώπη του 20ού αιώνα ήταν η Ρωσία, ο άλλος ήταν η Ισπανία. Αν στη Ρωσία ήταν η «ώρα της αλήθειας» για το μαρξισμό, στην Ισπανία ήταν η «ώρα της αλήθειας» για τον αναρχισμό. Το βιβλίο αυτό αφιερώνεται στους αγωνιστές και στις αγωνίστριες της Ισπανικής Επανάστασης, που τα έβαλαν με όλο τον κόσμο απέναντί τους.
Παρουσίαση από τον συγγραφέα Ηρακλή Λογοθέτη
Για ποιόν χτυπά η καμπάνα; Ο μισοξεχασμένος πιά, βαθιά στην επικράτεια του μύθου, ισπανικός εμφύλιος πόλεμος, υπήρξε ένας προφητικός καθρέφτης στραμμένος προς το νύχτωμα του κόσμου. Με την επαίσχυντη «ουδετερότητα» των δυτικών δημοκρατιών απέναντι στον προελαύνοντα φασισμό, έδειξε τα δεινά που περίμεναν την Ευρώπη στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Με τα ερείπια της Γκουέρνικα αναπαρέστησε το μέλλον του Λονδίνου, της Δρέσδης και της Χιροσίμα. Με την εκτέλεση του Λόρκα από τους φαλαγγίτες του Φράνκο, προέβλεψε τη μοίρα του Βάλτερ Μπένγιαμιν και της ελεύθερης διανόησης στο σύμπαν του ολοκληρωτισμού. Με την κραυγή της εθνικιστικής Ισπανικής Λεγεώνας Viva la muerte, προλόγισε την κυριαρχία του θανάτου στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Με το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας στην Καταλωνία και την κατάρρευση του ελευθεριακού κομμουνισμού, σήμανε το τέλος των μεγάλων ταξικών συγκρούσεων στην Ευρώπη. Με την χυδαία κατασυκοφάντηση και την άνανδρη δολοφονία του Αντρές Νιν από τους πράκτορες της Σοβιετικής Ένωσης, έδωσε το μήνυμα για την εξόντωση του Τρότσκυ και με την άγρια καταστολή των δυνάμεων του επαναστατικού μαρξισμού φανέρωσε τη σταλινική θηριωδία.
Αυτόν τον καθρέφτη στρέφει προς το μέλλον ο Δημήτρης Μπελαντής, από τους λίγους κομματικά αδέσμευτους στοχαστές της αριστεράς, στο πρόσφατο βιβλίο του «Επανάσταση στη Δίνη του Εμφυλίου». Και υπό το πνεύμα των συσχετισμών με τις διερωτήσεις του παρόντος, οι ευθύβολες τοποθετήσεις του πάνω στον χάρτη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου θερίζουν τους καρπούς των πιό όψιμων επιγνώσεων και αποστάζουν το βαθύτερο νόημά τους σ’ ένα συναρπαστικό και μελαγχολικό χρονικό για τη χαμένη τιμή της επανάστασης.
(Από τη σελίδα του συγγραφέα στο facebook)
Δείτε την προδημοσίευση του βιβλίου στο info-war.gr και εδώ την προδημοσίευση της εισαγωγής του βιβλίου στην εφημ. Δρόμος της Αριστεράς.
Ακούστε εδώ μια συζήτηση του συγγραφέα με τον Αντώνη Φράγκο στην εκπομπή Durruti Club (Στο Κόκκινο, 20.06.2021).
Παρακολουθήστε την εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου στο βιβλιοπωλείο ''επί λέξει'', Δευτέρα 20 Ιουνίου 2022. Για το βιβλίο μίλησαν οι: Φώτης Τερζάκης (συγγραφέας-μεταφραστής), Γιώργος Λιερός (συγγραφέας), και ο συγγραφέας του βιβλίου. Τη συζήτηση συντόνισε ο Άρης Λαμπρόπουλος (δικηγόρος-ραδιοτηλεοπτικός παραγωγός).