Εξώφυλλο & Δελτίο τύπου

1η έκδοση: Nοέμβριος 2024

Η έρευνα αυτή αναλύει την αστυνοµική βία από µια οπτική γωνία που δεν έχει ακόµα διερευνηθεί από την ελληνική ή διεθνή ακαδηµαϊκή κοινότητα. Επιλέγοντας µια αλληλεπιδραστική προσέγγιση, εστιάζει σε ένα πολυπαραγοντικό πεδίο, που συγκροτείται από ένα πλέγµα αστυνοµικών, κυβερνητικών και δικαστικών σχέσεων, για να δείξει πώς η δυναµική του ενισχύει την αστυνοµική βία, υπονοµεύει τις απόπειρες ελέγχου της και δηµιουργεί πολιτική και νοµική αταξία.

Η διασταύρωση των κινήτρων της αστυνοµικής συµπεριφοράς µε τον θεσµικό δηµόσιο λόγο ή τη σιωπή, το σκεπτικό των πειθαρχικών και εισαγγελικών ερευνών ή την απουσία διερεύνησης, τις δικαστικές αποφάσεις και τις αστυνοµικές πρακτικές αποφυγής λογοδοσίας δείχνει πώς η αλληλεπίδρασή τους καταλήγει στην εξασφάλιση ενός καθεστώτος ουσιαστικής ατιµωρησίας που οδηγεί στη διαιώνιση της αστυνοµικής βίας. 

Η ανάλυση της εκδήλωσης και διαχείρισης της αστυνοµικής βίας σε 136 περιστατικά βασίζεται, µεταξύ άλλων, σε 128 συνεντεύξεις που έγιναν µε τους καταγγέλλοντες –βουλευτές, δηµοσιογράφους, δικηγόρους, διαδηλωτές, απλούς πολίτες, µέλη κοινωνικά ευάλωτων οµάδων– ή τους συνήγορούς τους και αυτόπτες µάρτυρες.

Δυσπιστία και φόβος στην κοινωνία για την αστυνομία διαβάστε την προδημοσίευση του βιβλίου στην Εφημερίδα των Συντακτών (16/11/2024),

Αστυνομική βία ως κοινωνικό φαινόμενο: Ακούστε εδώ  μια συζήτηση της Αναστασίας Τσουκαλά με τους Δημήτρη Κούλαλη και Γιάννη Μπάκο Νόστιμον ήμαρ (06/12/2024).

Συνέντευξη στον Θοδωρή Αντωνόπουλο για τη Lifo
«Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών» 

Μια επίκαιρη συζήτηση με την εγκληματολόγο Αναστασία Τσουκαλά για ένα πρόβλημα που θεωρεί «πρωτίστως αξιακό», με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίου της το οποίο αφιερώνει «στα θύματα, που μάταια αναζήτησαν δικαιοσύνη»
ΕΙΝΑΙ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΒΙΑ, η οποία συχνά εκδηλώνεται με την παραμικρή ή και καμία αφορμή, σύμφυτη με τον τρόπο που δομείται και ασκείται η κρατική εξουσία; Πόσο συμβάλλει στην εκδήλωση και τη διαιώνισή της το καθεστώς αποφυγής λογοδοσίας και ατιμωρησίας για τους παραβάτες αστυνομικούς; Είναι μια διαφορετική σχέση μεταξύ αστυνομίας και κοινωνίας εφικτή και υπάρχει άραγε πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο; Τι μάθαμε −αν μάθαμε− ως πολιτεία και κοινωνία από τον ταραγμένο Δεκέμβριο του 2008; Πόσο στοιχειοθετημένη δείχνει η κατηγορία κατά του Νίκου Ρωμανού για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση και γιατί η συνομιλήτριά μου κρίνει την προφυλάκισή του «δυσανάλογα επαχθές μέτρο»; Η εγκληματολόγος και βασική ερευνήτρια του Université Paris Cité, Αναστασία Τσουκαλά, μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Η συστημική φύση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα» από τις εκδόσεις Τόπος. 

― «Η έρευνα αυτή αναλύει την αστυνομική βία από μια οπτική γωνία που δεν έχει διερευνηθεί από την ελληνική ή τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα», διαβάζω στο οπισθόφυλλο. Ποιο είναι το ιδιαίτερο στίγμα της και γιατί χαρακτηρίζετε τη φύση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα συστημική;
Η έρευνα αυτή πρωτοτυπεί αφενός επειδή επιδιώκει να ερμηνεύσει τη διαιώνιση της αστυνομικής βίας και όχι την καθαυτή εκδήλωσή της και, αφετέρου, επειδή διευρύνει την ανάλυση αναζητώντας τόσο ενδοαστυνομικά όσο και εξωγενή αίτια. Εκτιμώντας ότι η αστυνομία δεν πρέπει να διαχωρίζεται από το θεσμικό σύστημα που οριοθετεί το έργο της, η ανάλυση 136 περιστατικών και 15 δικαστικών αποφάσεων των τελευταίων ετών, βασισμένη μεταξύ άλλων σε 128 συνεντεύξεις, στράφηκε στη μελέτη των πεπραγμένων και των αλληλεπιδραστικών σχέσεων αστυνομίας-κυβέρνησης-δικαιοσύνης. Μελετώνται τα κίνητρα της αστυνομικής συμπεριφοράς, ο θεσμικός δημόσιος λόγος ή η σιωπή, το σκεπτικό των πειθαρχικών και εισαγγελικών ερευνών ή η απουσία διερεύνησης, οι δικαστικές αποφάσεις και οι αστυνομικές πρακτικές αποφυγής λογοδοσίας. Τα πορίσματα της έρευνας δείχνουν σαφώς ότι το πλέγμα των παραπάνω σχέσεων είναι αυτό που διασφαλίζει σε βάθος χρόνου ένα καθεστώς ουσιαστικής ατιμωρησίας, θέτοντας τις βάσεις για τη διαιώνιση του προβλήματος. Αποδεικνύεται επομένως ξεκάθαρα η εγγενώς συστημική φύση της αστυνομικής βίας. (...)

Διαβάστε τη συνέχεια της συνέντευξης εδώ
Θ. Αντωνόπουλος, Lifo (30/11/2024)

Η αστυνομία και το σύστημα της βίας του Παναγιώτη Σωτήρη για το in.gr
Μια σημαντική μελέτη εξετάζει γιατί τα κρούσματα βίας και αυθαιρεσία από την ελληνική αστυνομία έχουν συστημικό χαρακτήρα

(...) Στη χώρα μας υπάρχει το βάρος μια μακράς ιστορίας βίας από την αστυνομία που εκτός των άλλων αποτελεί και εκδοχή «συνέχειας του κράτους» ανάμεσα στην «κατάσταση εξαίρεσης» της μετεμφυλιακής περιόδου και της δικτατορίας και τον υποτιθέμενο μεταπολιτευτικό «εκδημοκρατισμό των σωμάτων ασφαλείας» που ανακοινώθηκε κατ’ επανάληψη, αλλά εξίσου συχνά διαψεύστηκε στην πράξη. Παρότι μια τέτοια αυταρχική πρακτική θεωρήθηκε οργανικό στοιχείο του κοινωνικού και πολιτικού τοπίου, εντούτοις απουσίαζε μια μεθοδική θεωρητική προσέγγιση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει η μελέτη της Αναστασίας Τσουκαλά, μιας από τις σημαντικές ερευνήτριες σήμερα στην Ευρώπη σε σχέση με τις πολιτικές της εσωτερικής ασφάλειας και της κοινωνικής κατασκευής της «απειλής» και η οποία διατέλεσε και Αντιπρόεδρος του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας, του ερευνητικού οργανισμού που συνδέεται με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Η μελέτη έχει τον τίτλο «Η συστημική φύση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα» και μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Τόπος. Η Τσουκαλά αναλύει τα δεδομένα έρευνας από τον Ιανουάριο του 2021 έως και τον Δεκέμβριο του 2023, αλλά και προηγούμενων συμμετοχικών ερευνών πεδίου για τις πρακτικές αστυνόμευσης στη διάρκεια κινητοποιήσεων, τις Ετήσιες Εκθέσεις του Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας καθώς και τις αντίστοιχες του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, ενώ στηρίζεται και σε 128 συνεντεύξεις που πήρε η συγγραφέας.

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ
γράφει ο Π. Σωτήρης (12/12/2024)