Πηγαίνουμε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης του 2010 μέσα σ' ένα κλίμα που χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια του βιβλίου να αντισταθεί στην κρίση, παρέχοντας στον αναγνώστη το έσχατο όπλο, το όπλο της ψυχικής αντοχής, προκειμένου να επιβιώσει σ' αυτή τη σκληρή συγκυρία.

Σ' αυτό το πνεύμα στην έκθεση ο Τόπος θα μοιράζει δωρεάν την παραπάνω κάρτα που συνοπτικά εκφράζει την άποψή του για το βιβλίο και την ανάγνωση σήμερα. Σύνθημά μας παραμένει: Βιβλία για όλο τον χρόνο.

Παραθέτουμε εδώ το πλήρες κείμενο αυτής της κάρτας για τους φίλους αναγνώστες του διαδικτυακού Τόπου.

Πώς διαλέγω τα βιβλία μου;

1. Ο τίτλος. Πολλοί τίτλοι είναι ευρηματικοί, έξυπνοι, πρωτότυποι, ελκυστικοί κ.λπ. Αλλά τι σχέση έχουν με την πραγματικότητα του κάθε βιβλίου; Θα αγοράζατε π.χ. ένα βιβλίο που ο τίτλος του δεν λέει απόλυτως τίποτε, π.χ. ένα βιβλίο «με ονοματεπώνυμο»; Κι όμως, αριστουργήματα όπως Οι Αδελφοί Καραμαζόφ του Φιοντόρ Ντοστογιέβσκι, η Άννα Καρένινα του Λέοντα Τολστόι, η Μαντάμ Μποβαρί του Γκιστάβ Φλομπέρ, η Τες από το Ούρμπερβιλ του Τόμας Χάρντι – κι ακόμα προσφιλή παιδικά αναγνώσματα όπως ο Όλιβερ Τουίστ του Καρόλου Ντίκενς, ο Μιχαήλ Στρογκόφ του Ιουλίου Βερν, ο Τομ Σόγερ του Μαρκ Τουέιν και πάρα πολλά ακόμα αποδεικνύουν ότι ο τίτλος δεν αποτελεί ασφαλές κριτήριο.
2. To οπισθόφυλλο. Πόσες φορές διαβάσατε ένα βιβλίο και το οπισθόφυλλο περιέγραφε πράγματα που δεν ανταποκρίνονταν με τίποτε στο περιεχόμενο; Αν το οπισθόφυλλο περιορίζεται σε διαφήμιση του βιβλίου, είναι δηλαδή γεμάτο επίθετα του είδους «συναρπαστικό», «μοναδικό», «εξαιρετικό», κρατείστε σοβαρές επιφυλάξεις. Είναι προτιμότερο να διαβάσετε μερικές σκόρπιες σελίδες του βιβλίου. Θα σας «πουν» πολύ περισσότερα.
3. Το εξώφυλλο. Τα όμορφα βιβλία δεν είναι απαραιτήτως όμορφα και στο διάβασμα. Από την άλλη, οι εκδότες που φροντίζουν τα βιβλία τους από αισθητική και τυποτεχνική άποψη σημαίνει ότι έχουν άποψη, σέβονται τον αγοραστή / αναγνώστη. Τα εξώφυλλα που έχουν άμεση σχέση με το περιεχόμενο του βιβλίου είναι πειστικά στο βαθμό που καταφέρνουν να δώσουν κάτι από την ατμόσφαιρα, τη μαγεία του, το πνεύμα του.
4. Οι κριτικές. Αν εμπιστεύεστε το κριτήριο κάποιου κριτικού έχει καλώς. Αλλά πόσους κριτικούς μπορείτε να εμπιστευθείτε; Τα βιβλία που σας ενδιαφέρουν μπορεί να είναι πάρα πολλά. Προτιμότερο να ακολουθήσετε το περίφημο «από στόμα σε στόμα», τη συμβουλή κάποιου φίλου που διάβασε ήδη το βιβλίο κ.λπ.
5. Ο εκδοτικός οίκος. Εμπιστευόμαστε κάποιους εκδοτικούς οίκους περισσότερο από άλλους, για τον απλό λόγο ότι τα βιβλία τους ανταποκρίνονται περισσότερο στα ενδιαφέροντά μας. Ωστόσο κανείς εκδοτικός οίκος δεν είναι σε θέση να καλύψει όλη την κλίμακα των ενδιαφερόντων μας.
6. Ο βιβλιοπώλης. Οι καλοί βιβλιοπώλες δεν είναι απλώς έμποροι βιβλίων. Είναι καλοί σύμβουλοι. Αν έχετε κάποιον βιβλιοπώλη που γνωρίζετε και εμπιστεύεστε είστε τυχεροί. Αυτός γνωρίζει τα ενδιαφέροντά σας και αναλόγως θα σας κατευθύνει. Όμως και αυτός πολύ συχνά πιέζεται από τα χιλιάδες βιβλία που εκδίδονται κάθε χρόνο με αποτέλεσμα ακόμα κι αυτός να μην γνωρίζει τα πάντα.

Και τελικά:

Εμπιστευτείτε τον εαυτό σας. Σκεφτείτε ποια είναι τα βιβλία που θυμάστε και αφού τα κλείσατε, τα αγαπημένα σας βιβλία. Σκεφτείτε γιατί αυτά ειδικά σας άρεσαν. Σκεφτείτε και τα βιβλία που δεν σας άφησαν τίποτε, τα βιβλία που αφήσατε στη μέση, αυτά που σας απογοήτευσαν. Αυτό είναι το κριτήριό σας πριν αγοράσετε ένα καινούργιο βιβλίο.
Κάθε καινούργιο βιβλίο είναι ένας καινούργιος φίλος, μια νέα γνωριμία. Δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε μόνο τους άλλους, είτε λέγονται εξώφυλλο, είτε τίτλος, είτε οπισθόφυλλο, είτε κριτικοί, είτε εκδοτικός οίκος. Η πρώτη επαφή με τον νέο αυτό φίλο αφορά αποκλειστικά εσάς και μόνο. Αν δεν φυλλομετρήσετε προσεκτικά το βιβλίο, αν δεν διαβάσετε μερικές σελίδες, ώστε «να πάρετε μια γεύση», αν δεν ξεκινήσετε εσείς σωστά την πρώτη γνωριμία, το βιβλίο θα παραμείνει ένας ξένος στη βιβλιοθήκη σας. Διαφορετικά όμως θα γίνει ένας σύντροφος για όλη σας τη ζωή. Διαλέξτε βιβλία που δεν έχουν ημερομηνία λήξης. Βιβλία για όλο τον χρόνο. Όπως διαλέγετε και τους φίλους σας.